4147 Persfotograaf Cock Tholens (1955-1971)
De bij het stadsarchief aanwezige foto- en (glas)negatievencollectie van de Rotterdamse persfotograaf C.M. Tholens (1915-1971) wordt stukje bij beetje toegankelijk gemaakt en komt daarmee beschikbaar op de beeldbank. Tholens fotografeerde voor de kranten 'Rotterdamsch Parool' en 'Havenloods'. De beschikbaar gekomen foto’s gaan over de jaren 1954 tot 1958. 3000 van de eerste 10.000 negatieven zijn inmiddels te zien.
Nieuwe beeldcollecties online
Brandweerlieden blussen de smeulende resten van een ingestorte gemeenteloods aan de Linker Veerdam, 26-4-1954. Rechts: Gerepatrieerde Indische Nederlanders in een opvanglocatie in de buurt van de Rotterdamsche Lloyd, 1956. Fotograaf: Cock Tholens.
4072 Fotograaf Hans Grootenhuijs (2015-2023)
Stadsarchiefvrijwilliger en enthousiast amateurfotograaf Hans Grootenhuijs selecteerde een aantal van zijn recente reportages voor publicatie op de beeldbank van het archief. De gekozen onderwerpen spelen zich grotendeels af op Rotterdam Zuid en gaan over de afbraak van woningen in de Tweebosbuurt en de Wielewaal, muurschilderingen, panden en gebouwen in Oud Charlois en de Charloisse Lagedijk. Ook is er een serie foto’s over de bouw van de Luchtsingel en de renovatie van de Hofbogen.
Foto's gemaakt door Hans Grootenhuijs van het bewonersprotest en de sloop van de Tweebosbuurt en het (oorspronkelijke nood-)woningencomplex Tuindorp Wielewaal en een muurschildering van Jeangu Macrooy, Nederlandse inzending voor het Eurovisiesongfestival in mei 2021 in Ahoy,
4100 Fotoalbum Bouw en opening Bouwcentrum (1943-1988)
Het Bouwcentrum is jarenlang hét kennis- onderzoeks- en voorlichtingscentrum voor de bouwnijverheid in het naoorlogse Nederland geweest. Voorlichting en documentatie van de bouwtechniek wordt al tijdens de oorlogsjaren van groot belang geacht gezien de opgave het land weer op te bouwen. Dat voor de locatie van het centrum voor Rotterdam wordt gekozen is geen toeval. In 1946 maakt de Rotterdamse architect Joost Boks een ontwerp voor een zestienhoekig gebouw dat een plek zal krijgen tegenover het station op de plek van de voormalige Diergaarde. De officiële opening van het Bouwcentrum is tijdens Opbouwdag, op 18 mei 1949. Het album bevat enkele foto’s van voorlopers van het Bouwcentrum, veel beelden van de bouw van het ‘Ronde gebouw’ en foto’s van latere uitbreidingen.
Drie afbeeldingen uit het fotoboek over de totstandkoming van het Bouwcentrum aan de Diergaardesingel, 1947/1948.
4258 Monumentenzorg - Bureau monumenten en Cultuurhistorie, Cluster Stadsontwikkeling (1985-1995)
Een eerste serie van 1800 dia’s van bedrijfspanden, fabriekshallen, portiekflats, kerken, boerderijen, woningen en straatbeelden, vastgelegd door medewerkers van Bureau Monumenten en Cultuurhistorie. De foto’s zijn gemaakt ter ondersteuning van te nemen besluiten over het al dan niet verlenen van de monumentenstatus aan gebouwen. Ook gebieden in de stad met een bijzondere uitstraling en een cultuurhistorische waarde die in aanmerking kwamen als beschermd stadsgezicht zijn vastgelegd. De foto’s zijn niet allemaal even sterk qua perspectief en belichting maar hebben een belangrijke documentaire waarde. Ze tonen vaak de objecten voor restauratie of verbouwing. Een aanzienlijk deel van de panden werd geen gemeentelijk monument en is later alsnog afgebroken. Gelukkig zijn de foto’s er nog!
Vier voorbeelden uit de collectie foto's van Bureau Monumenten uit ca. 1990: het Haka-gebouw aan de Vierhavenstraat, het jongerencentrum 'Het Berenei' aan de Doklaan, bedrijfspand aan de Sluisjesdijk 43 in de Waalhaven en het gebouw van de Openbare Kleuterschool 'Kleutergeluk' aan de Pootstraat 41.
4202 Topografie (1870-1995)
Een deelcollectie van ca. 700 fotoafdrukken van groot- of bijzonder formaat waaronder veel panoramafoto’s of aaneensluitende foto’s die samen een panoramabeeld vormen. De collectie bevat zeer diverse topografische onderwerpen, van havenbeelden tot winkelend publiek op de markt.
Eén van de baden van buitenzwembad 'De Plompert' aan de Zuiderparkweg in Charlois, 15-05-1973. Stadsarchief Rotterdam. Collectie Topografie 4202, documentnummer 1973-1014
De Engelse kerk Saint-Mary's Church aan het Haringvliet, met links het Mosselhuisje, 23-4-1913. Fotograaf: Wouter Cool. Collectie Topografie 4202, documentnummer1980-3440.
4101 en 4100 Vreewijkse Zuurkoolwestern (1969)
In de zomer van 1969 werd de film 'Een Zuurkoolwestern' gemaakt op initiatief van het buurthuiswerk Vreewijk. Aan de film werkten ruim 75 mensen mee, veelal buurtbewoners uit Vreewijk. De buitenopnamen waren in Drunen waar een compleet westernstadje werd nagebouwd. De binnenopnamen werden gemaakt in het buurthuis de Brink. Ter gelegenheid van een feestelijke herpremière in september 2023 zijn de setfoto's en portretten van de hoofdrolspelers en ook drie fotoplakboeken gedigitaliseerd.
Acteurs op de set van de Vreewijkse Zuurkoolwestern, zomer 1969. Fotograaf onbekend.
4232 Collectie Luchtfoto's (1900-1993)
Van de luchtfotocollectie staan inmiddels 2500 beelden van Rotterdam en omgeving op de website. Voor eenzelfde aantal geldt dat slechts de beschrijvingen zichtbaar zijn. Deze foto’s zijn vanwege auteursrechten alleen op de studiezaal in te zien.
Uit een serie luchtfoto's in kleur gemaakt door fotografen van het Stadsarchief in 1988 van Hoek van Holland, de Wielewaal, de Esch en Sportdorp.
Nieuwe archieftoegangen online
97 Archief van Het Nederlandsche Roode Kruis, afdeling Rotterdam
Periode 1870-1918
De inzet van zowel de mannen- als de vrouwenafdeling van het Rotterdamse Rode Kruis in de periode van de oprichting in 1870 bij de aanvang van de Frans-Duitse oorlog tot de aan het einde van de Eerste Wereldoorlog is in dit archief terug te vinden. Inkomende en uitgaande brieven uit dit archief zijn gedigitaliseerd en via de website te raadplegen. Ook bevat het archief o.a. informatie over de uitwisseling van krijgsgevangenen en het noodziekenhuis aan de Raampoortstraat met een register van opgenomen zieke en gewonde militairen.
Verpleegkundigen van het Rode Kruis tijdens de mobilisatie in 1914 in het gebouw aan de Raampoortstraat en bij het emplacement in de Schiehaven. Fotograaf onbekend.
769 Archief van dhr. H.W. van Meines; componist
Datering: 1940-1990
Componist, dichter en schilder Henri Willem van Meines (Rotterdam 1907 – Rotterdam 1995) runde in het dagelijks leven samen met zijn vrouw een hoedenwinkel aan de Mathenesserweg. Het archief bevat naast correspondentie in de vorm van persoonlijke brieven en tekeningen met Van Meines vroegere tekendocent G.A.W. Siero een verzameling door Van Meines geschreven muziekstukken voor orgel, piano en strijk- en symfonieorkesten.
1288 Archief van de Bank Van der Hoop, Offers & Zoon
Datering: 1860-1990
De bank ontstaat in 1918 door een fusie van Jan van der Hoop & Zoon (1807) en Adriaan Offers & Zoon (1809) en vestigt zich aan de Glashaven. Na de vernietiging in 1940 verhuist de bank in 1950 uiteindelijk naar een pand aan de Westersingel 88. Twee jaar later wordt het bedrijf overgenomen door D. Hudig & Co en in 1985-1987 door de Belgische Kredietbank. In 1990 wordt de naam Kredietbank Nederland NV. Het archief bevat onder meer veel stukken over de historie, naast statuten, stukken over overnames, investeringsmaatschappij Maastrust, foto’s van personeel van de verschillende panden.
545 Archief van het Rotterdams Kamer Orkest
Datering: 1949-1956
Het Rotterdams Kamerorkest dankt zijn bestaan aan het initiatief van een aantal werkloze musici die in december 1949 een orkest oprichtten om zo in hun vak werkzaam te blijven en zich daarin verder te bekwamen. Om het orkest te ondersteunen worden in 1951 een tweetal stichtingen in het leven geroepen: de Stichting Rotterdams Kamerorkest en de Stichting "Vrienden van het Rotterdams Kamerorkest”. Het archief bevat vooral verslagen van bestuursvergaderingen, jaarstukken, reglementen, programma's, correspondentie met leden, de Rotterdamse Kunststichting en andere instanties over subsidies, concerten en buitenlandse reizen.
* Affiche met de aankondiging van optredens van het Rotterdams Kamerorkest in de Rotterdamsche Schouwburg in 1952-1953 o.l.v. dirigent Piet Ketting. Collectie 4006, documentnummer V-1952-0198
773 Archief van de firma J.C. van Dijk (commissionairs effecten)
Datering 1909-1958
De firma J.C. van Dijk, commissionair in effecten, wordt opgericht op 1 december 1932 en is gevestigd aan de Eendrachtsweg 11. Het archief bevat onder meer stukken over de bedrijfsvoering; correspondentie met onder andere relaties (ca. 1940-1955); financiële stukken (ca. 1940-1955); crediteurenkaarten (1951-1953); financiële stukken van de NV Timur (Handel- en Scheepsvaartmaatschappij) (ca. 1950-1953); stukken over het faillissement en enkele stukken van persoonlijke aard.
101 Commissie Ondersteuning behoeftige Poklijders
Datering 1871-1906
Vanwege de in 1870/1871 uitgebroken epidemie wordt in het voorjaar van ’71 de commissie tot ondersteuning van behoeftige poklijders onder voorzitterschap van burgemeester Van Vollenhoven opgericht. De commissie voorziet in liefdadigheid voor gezinnen die getroffen zijn door de epidemie mits deze personen eerder voldoende gevaccineerd waren. Het archief bevat o.a. een register met verstrekte ondersteuningen.
521 Archief van J. Tavenraat (kunstschilder) en familie Tavenraat
Periode: 1830-1982
De Rotterdamse kunstschilder, tekenaar, etser en litograaf Johannes Tavenraat (1809-1881) schilderde in de romantische traditie: in hoofdzaak landschappen, dier en jachtvoorstellingen. Tavenraat maakt deel uit van een rijke Rotterdamse koopmansfamilie die actief is in het stadsbestuur. Johannes kiest een andere weg. Hij is lid van het kunstgenootschap ‘Hierdoor tot Hooger’ en besluit zich volledig tot te gaan leggen op de schilderkunst. Hij en zijn gezin verblijven grotendeels in het buitenland. Dit archief bevat schetsen met werken van zijn hand, maar ook overzichten, zoals catalogi, en correspondentie en dagboeken van familieleden.
1105 Archief van L.F. Vijzelaar, practizijn
Periode: 1852-1893
Lodewijk Frederik Vijzelaar (1821-1893) neemt in 1848 samen met zijn collega Van Neck een advocatenpraktijk aan de Torenstraat over waar zij beide al enige jaren werken. De firma heet Van Neck & Vijzelaar, practizijns. Het archief bevat correspondentie, arresten en een serie volmachten en schuldbekentenissen op alfabet.
960 Archief van dhr. J.W.A. Ort, boekverkoper
Periode 1927-1995
Het persoonlijk archief van J.W.A. Ort ( 1910- 1995), werkzaam als boekhandelaar en voorzitter van de Nederlandse Boekverkopersbond afdeling Rotterdam. Ook was Ort ten minste 30 jaar lang chef van de boekenafdeling van de Bijenkorf.
647 Archief van G. Watson's en Zoon's Vijlenfabriek en slijperij N.V. Watson
Datering: 1864-1956
In 1848 vestigt de Brit George Henry Watson zich in Rotterdam. Hij begint twee jaar later aan het Zwaanshals 31 bij de Rotte een vijlenfabriek en slijperij. Daarnaast heeft hij een handel in slijpstenen en doet hij smidswerk voor particuliere klanten. De firma doet goede zaken en breidt in 1854 uit naar de overkant van het Zwaanshals. De vijlenfabriek produceert dan elke week ongeveer 600 vijlen. Door mechanisatie en de aanschaf van een stoommachine stijgt dit aantal rond 1900 naar 2.400 stuks. Langzaam maar zeker verdringt Watson de kleine ondernemingen in Nederland die nog ambachtelijk werken. De fabriek verhuist in 1917 naar een nieuw bedrijfsgebouw aan de Kleiweg in Hillegersberg. Een grote brand richt in 1922 veel schade aan, maar het remt de onderneming nauwelijks af. Het bedrijf gaat een intensieve werkrelatie aan met de Rotterdamse handelsmaatschappij R.S. Stokvis & Zonen. Dit leidt onder ander tot het invoeren van de al bestaande handelsnaam Sandford voor de vijlen. Zie ook de bedrijfsfilm 'Watson's vijlenfabriek, van stafstaal tot vijl', 1925
Het personeel van Watson's Vijlenfabriek, klaar voor vertrek voor een bustocht naar Apeldoorn, opgesteld op de trappen van het stadhuis, 10-9-1949. Leen den Ouden, vijlensmid, aan het werk in de fabriek, ca. 1950.
5071 Archief van de Stichting Vrienden van de Botanische Tuin Kralingen
Datering: 1910-2001
In 1910 schenkt de bekende Rotterdamse cargador Willem S. Burger de grond van zijn voormalige buitenplaats aan de Oudedijk aan de gemeente Rotterdam onder de voorwaarde dat deze gebruikt kan worden voor ‘enig werk van openbaar nut’. Zo komt er een speelplaats, een politiebureau en een HBS met een onderwijstuin. Deze tuin wordt in 1984 opengesteld voor publiek. Het archief van de Botanische Tuin Kralingen bevat o.a. plattegronden, bouwtekeningen en ontwerpen van de Botanische Tuin en een register van plantensoorten, bomen en zaden.
718 Archief van G.J.I. Scheerder: documentatie R.K. Instellingen te Rotterdam, over de jaren ca. 1700-1970
Periode:1970-1990
Het archief bevat onderzoek naar en documentatie over Rooms Katholieke parochies en staties in Rotterdam en omgeving (onder meer de parochie Hillegersberg, de Sint Lambertus parochie (Kralingen), de Wijnhavense kerk, de S. Ignatiuskerk, de Eendrachtskerk en de statie S.J. van de Leeuwenstraat. De onderzoeksgegevens over de geschiedenis van parochies in en om Rotterdam zijn samengebracht pater G.J.I. Scheerder.
45-01a Archief van de familie Van der Mandele – Aanvulling
Periode: 1740-2017
Openbaarheidsbeperking: De archiefstukken jonger dan 35 jaar zijn ter inzage met toestemming van de archiefeigenaar. Deze documenten vormen een aanvulling op het archief van de familie Van der Mandele (45-01). Het gaat om stukken over de familie in het algemeen, individuele familieleden en het Tuindorp Vreewijk, gesticht in 1916 op initiatief van K.P. van der Mandele
1480 Archief van de R.K. Metaalbewerkers Bond Sint Eloy, afdeling Rotterdam
Datering: 1909-1972
De Katholieke Bond van Werknemers in het Metaal- en het Elektrotechnisch bedrijf en aanverwante bedrijven St. Eloy werd opgericht op 20 april 1902. Het archief bevat notulen van de ledenvergaderingen (1909-1949) en het bestuur (1915-1971), als mede van het Baniercomité (1923-1925) en de Fabriekscomissie (1966-1972).
Metaalbewerkers in opleiding op de Ambachtsschool in 1947, foto: F.H. van Dijk. Rechts: Lassers werken aan de trambaan in 1949. Foto: Het Vrije Volk.
Headerfoto: Schoolzwemmen in het Sportfondsenbad aan de Van Maanenstraat, 25-01-1956. Fotograaf Cock Tholens. Collectie 4147 THO-1149