Ambacht en voormalige gemeente in Zuid-Holland. In 1841 ging de gemeente op in Poortugaal. Sinds 1984 is het de naam van een gemeente, die is ontstaan uit een samenvoeging van de gemeenten Poortugaal en Rhoon.
Albrandswaard was oorspronkelijk een hoge heerlijkheid, gelegen op een zogeheten opwas - een opgeslibt en later bedijkt stuk land - in de Riederwaard aan de Zuidwestelijke punt van het eiland IJsselmonde. De eerste vermelding dateert van 1201. Graaf Dirk VII van Holland bevestigt dan de gift van Walterus van Eggemunde en Antonius de Gelmen, bestaande uit het goed Albrandswaard in het land van Putten, aan de abdij ter Does bij Brugge in Vlaanderen.
Als ambacht en voormalige gemeente heeft Albrandswaard bestaan tot en met 1840. In 1841 ging de gemeente Albrandswaard op in Poortugaal en in 1985 werden Poortugaal en Rhoon samengevoegd tot de nieuwe gemeente Albrandswaard. Door een grenscorrectie kwam een deel van Poortugaal niet in de gemeente Albrandswaard te liggen maar in Hoogvliet.
Het Stadsarchief Rotterdam heeft een kleine collectie archieven van de Albrandswaard (zie daarvoor het archievenoverzicht hieronder). Van Rhoon en Poortugaal zijn grotere collecties aanwezig. Desalniettemin bergt het archief van de Hoge Heerlijkheid Albrandswaard het oudste stuk dat het Stadsarchief Rotterdam bewaart: het stamt uit 1201! U kunt de archieven inzien op de studiezaal.
Ook heeft het Stadsarchief Rotterdam prenten, tekeningen, foto’s, boeken, tijdschriften en kranten van en over Albrandswaard. Het beeldmateriaal is toegankelijk via afbeeldingen,beeld en geluid en een kaartsysteem op de studiezaal. Boeken en tijdschriftartikelen kunt u vinden in de digitale bibliotheek (publicaties vanaf 1994) of in de kaartcatalogus op de studiezaal (publicaties tot 1994). Krantenartikelen vanaf 1993 kunt u terugvinden in de digitale krantenklapper; krantenartikelen van 1947 tot 1993 in de kaartcatalogus op de studiezaal.
Archievenoverzicht
Nummer |
Toevoeging |
Periode |
Naam |
Omvang (m 1) |
|---|---|---|---|---|
| 139 | 1583 - 1972 | Hervormde Gemeente Poortugaal | 10,27 | |
| 139 | a | 1964-1974 | Hervormde Gemeente Poortugaal - aanvulling | |
| 141 | 1623 - 1950 | Hervormde Gemeente Rhoon en Pendrecht | 3,17 | |
| 290 | 1665- 1922 | Van der Poest Clement | 0,48 | |
| 290 | a | 1581- 1850 | Van der Poest Clement - aanvulling | 0,39 |
| 290 | b | 1860- 1950 | Van der Poest Clement - aanvulling | |
| 303 | 1201 - 1908 | Hoge Heerlijkheid Albrandswaard | 0,32 | |
| 462 | 1649 - 1841 | Ambacht en Gemeente Albrandswaard | 1,64 | |
| 463 | 1554 - 1984 | Ambachten Rhoon en Pendrecht en Gemeente Rhoon | 69,76 | |
| 464 | 1576 - 1984 | Ambacht en Gemeente Poortugaal (incl. notarissen) | 106,87 | |
| 464 | b | 1900 - 2000 | Fotocollectie van de Gemeente Poortugaal | 1,8 |
| 527 | (1431) 1540 - 1984 | Archief van de Beleggingsmaatschappij Rhoon, Pendrecht en Cortgene, omvattende: De heerlijkheden Rhoon, Pendrecht en Kortgene | 7,25 | |
| 542 | 1890 - 1993 | Gereformeerde Kerk te Poortugaal | 1,03 | |
| 1341 | 1657-1973 | Archief van de polder Albrandswaard | 4,2 | |
| 1645 | 2011 | Griffie gemeente Albrandswaard en aanvulling | 0,1 |
Stamboomonderzoek
De inwoners van (het oude) Albrandswaard vielen kerkelijk onder Poortugaal. Kerkelijke gegevens van de inwoners van Albrandswaard vindt u in de kerkelijke registers van Poortugaal. In de Zoeken op personen zijn te raadplegen:
Zie verder de archiefwegwijzer Burgerlijke Stand.
Bouwtekeningen
Van de oude gemeente Albrandswaard (voor 1841) zijn geen bouwtekeningen bewaard gebleven. Zie voor de bouwtekeningen van na 1984 de archiefwegwijzer bouwtekeningen.
